1 september
Soms 1 of 2 dagen later : de scholen starten opnieuw na de zomervakantie. In de media wordt daar altijd even aandacht aan besteed : er wordt gegoocheld met aantallen en er worden enkele onderwijsvernieuwingen vernoemd. Bijna alle kinderen en jongeren, van klein tot groot, gaan die dag – al dan niet met goede moed – terug dagelijks op pad : om te leren en om zich voor te bereiden op hun toekomst in het arbeidsleven. Kinderen gaan naar school als ze 2,5 jaar oud (jong) zijn en mogen stoppen als ze 18 zijn. Voor sommigen verloopt dit traject vlekkeloos, voor sommigen met horten en stoten, voor sommigen is het een lijdensweg. Maar op 1 september valt het meestal allemaal nog wel mee. Lang geleden, toen ik zelf nog geen kinderen had, keek ik op die dag altijd naar de televisie en vond ik het vertederend hoe de kleintjes die dag vrolijk naar de kleuterklas stapten.
Mijn kinderen zijn ondertussen (bijna) meerderjarig. Ik kijk op 1 september niet meer speciaal naar het nieuws. Het hoeft niet meer en het zou me alleen maar aan het piekeren zetten.
15 december
Morgen is het nationale stakingsdag, het eindpunt van een hete herfst. Niemand kan op die dagen echt voorspellen wat er gebeurt. Treinreizigers zijn in elk geval alweer de dupe. Wie kapitaal heeft, hoeft zich geen zorgen te maken. Wie dat niet heeft, heeft de keuze : fanatiek strijden, gelaten ondergaan, kritiek leveren op de stakers of op de regering. Thuis blijven, op straat komen, of (proberen om te) gaan werken. Veel mensen gaan elke dag op pad om hun dagelijkse boterham te verdienen, de kinderen keurig op te voeden en alle maandelijkse kosten de betalen : huur of hypotheek, energiefacturen, de auto, …. Mensen gaan werken als ze 18 zijn (soms al wat eerder, vaak ook later), weten niet precies wanneer ze zullen mogen of kunnen stoppen (alhoewel er in principe wel een maximumleeftijd is) en zijn ook niet altijd verzekerd van de continuïteit van werk en – wat veel erger is – van inkomsten. Je hebt mensen die goed verdienen, mensen die altijd nipt het einde van de maand halen (of net niet), mensen die hun job graag doen, mensen die hun job beu zijn, mensen die geen job (meer) hebben, mensen die wanhopig op zoek zijn naar werk, mensen die vlak bij hun werk wonen, mensen die elke dag in de file staan, mensen die carrière maken, mensen met een (zeer) vlakke loopbaan, mensen met een mooi curriculum vitae, mensen die laaggeschoold zijn (zie bij 1 september), mensen met veel verlof, mensen met weinig verlof, mensen met regelmatige uren, mensen die ’s nachts moeten werken, mensen die commercieel actief zijn, mensen die zorgen, mensen die het niet meer weten,…. Voor sommigen verloopt dit traject vlekkeloos, voor sommigen met horten en stoten, voor sommigen is het een lijdensweg. Lang geleden, toen ik zelf nog studeerde, keek ik er naar uit om later een job uit te oefenen waar ik volledig kon voor gaan en die me genoeg zou opbrengen om comfortabel te leven.
Ik ben ondertussen een oudere werknemer, de arbeidsmarkt is daar niet echt op voorzien (te oud, te duur, te kritisch, te goed opgeleid). Op het werk heb ik veel frustraties en weinig voldoening, ik sta vaak in de file, het openbaar vervoer is nauwelijks een optie. Met de inkomsten en de in het verleden gemaakte keuzes lukt het net. We hebben best wel veel, maar ik moet er ook elke dag heel veel voor doen. Voor eventuele extraatjes moet gespaard en geknokt worden. Als alle besparingsmaatregelen zoals die nu voorgesteld worden in voege treden, zou het wel eens een hele kille lente kunnen worden. Het zet me regelmatig aan het piekeren.
25 december
De winters zijn niet meer zo koud als vroeger, zegt men, opwarming van de aarde. Ik kan het me allemaal niet zo precies meer herinneren, was misschien vaak ook te druk bezig met school of werk of kinderen om op het weer te letten. Die keren dat de maatschappij begon te haperen onder het gewicht van de winter kan ik me wel herinneren, maar ik meen dat kerstmis vaker zonder dan met sneeuw was, om maar een voorbeeld te noemen.
Nog even en dan krijgen alle schoolkinderen hun rapport. Voor de lagere schoolkinderen is dit meestal goed of acceptabel of er zijn oplossingen. In het secundair onderwijs is het vaak al problematischer : studeren valt steeds meer jongeren moeilijk, niet alle rapporten zijn even goed, misschien vallen er tranen of worden ouders boos en waarschijnlijk worden heel wat jongeren naar een nieuwe school gestuurd in januari, heroriëntering noemt dat. Klinkt beter dan het is.
De meeste werknemers plannen enkele dagen verlof in rond de jaarwisseling. Bovendien zijn er de feestdagen. Dan heeft wie het al goed heeft het nog beter en wie het al slecht heeft nog slechter. Maar allemaal proberen we er het beste van te maken en heel wat mensen kijken er naar uit, de marketing helpt ons daar trouwens bij. Sommigen moeten op die momenten juist (harder) werken.
Waarschijnlijk valt het tumult rond de stakingen wat stil en kunnen kinderen en jongeren genieten van 2 weken vakantie. Sommigen kunnen het zich veroorloven om de zon op te zoeken. Misschien komen we allemaal wat tot inkeer, misschien slagen meer mensen er in om niet te snel te oordelen en het standpunt te begrijpen van wie er anders over denkt. Kerstmis, toch ook het feest van de vrede ?
Van een ding kunnen we zeker zijn : in januari beginnen de dagen terug te lengen. Ik kijk er alvast naar uit. Misschien kunnen we tot overleg komen, misschien komen er dan ook oplossingen, mogelijk uit onverwachte hoek, misschien kunnen we er samen aan werken, misschien keert de rust weer. Hopelijk krijgen we een warme en milde zomer. Daar kijk ik ook alvast naar uit.